Rodowód nazwisk Chomiuk i
Chwedoruk
W Polsce nazwisko
"Chomiuk" jest stosunkowo rzadkie, z około 1 290 osobami je noszącymi
i związane jest głównie z naszym rejonem, szczególnie w takimi miastami jak
Biała Podlaska, Międzyrzec Podlaski, Lublin, Świniarów i Łosice [Nazwiska Polskie Chomiuk - nazwiska-polskie.pl]
Najwięcej osób o nazwisku Chomiuk
mieszka w Białej Podlaskiej (99), Warszawie (38), Wrocławiu (38), Międzyrzecu
Podlaskim (36), Lublinie (32), Świniarowie (31), Łosicach (23), Orchówku (22),
Rudzie Śląskiej (20), Sosnówce (19), Białymstoku (18), Łęcznej (18), Parczewie
(17), Porosiukach (17), Wygnankach (17), Bydgoszczy (16), Rybniku (14),
Inowrocławiu (12), Siedlcach (12), Szachach (12), Debrznie (11), Jabłoniu (11),
Jeleniej Górze (11), Mordach (11), Werpolu (11), Wandopolu (10), Nowym Stawie
(9), Świdniku (9), Chełmie (8), Samowiczach (8), Starej Kornicy (8), Krakowie
(7), Olsztynie (7), Ossówce (7), Przyłęgu (7), Bezwoli (6), Czosnówce (6),
Derewicznej (6), Dębnie (6), Dzierżoniowie (6), Kąkolewnicy Południowej (6),
Klukowszczyźnie (6), Milanowie (6), Ossowej (6), Witorożu (6), Golice-Kolonii
(5), Górkach (5), Hańsku Pierwszym (5), Horodyszczu (5), Kaczorach (5),
Kamiennej Górze (5), Kątach Wrocławskich (5), Konstantynowie (5), Koroszczynie
(5), Kownatach (5), Łukowie (5), Michowie (5), Mysłowicach (5), Ostrówkach (5),
Płocku (5), Pratulinie (5), Sławie (5), Tychach (5), Woźnikach (5), Wólce
Krzymowskiej (5), Wólce Nosowskiej (5), Żorach (5), Bednarzówce (4), Bielsku
Podlaskim (4), Bokince Pańskiej (4), Brudnie (4), Brwinowie (4), Czuchlebach
(4), Gorzowie Wielkopolskim (4), Kolano-Kolonii (4), Koninie (4), Koszalinie
(4), Lisewie (4), Mielcu (4), Mrągowie (4), Otwocku (4), Pogorzelcu (4),
Puławach (4), Rajszewie (4), Siemiatyczach (4), Siemichoczu (4), Szczecinie
(4), Terespolu (4), Ustce (4), Zabrzu (4), Jakówkach (3), Jankach (3), Miłkowie
(3), Poznaniu (3), Pasłęku (2), Bordziłówce Starej (1), Brzezinach (1),
Kiełczowie (1), Komarówce Podlaskiej (1), Olędrach (1), Oławie (1), Opolu (1),
Podedwórzu (1), Porajowie (1), Przegalinach Małych (1), Ruskowie (1),
Sławacinku Starym (1), Sokółce (1), Walimku (1), Witnicy (1). [https://nazwiska-polskie.pl]
W Polsce nazwisko
"Chomicz" jest bardziej rozpowszechnione, z około 1 876 osobami je
noszącymi [Nazwiska].
Województwa z największą liczbą
osób o tym nazwisku to Podlaskie (335), Dolnośląskie (219) i Lubelskie (189.
Jaka jest etymologia tego
nazwiska ? Nawet dla nosicieli tych nazwisk znaczenie nazwiska jest obce, przyjmują
zazwyczaj pochodzenie nazwiska od … chomika,
Nazwisko "Chomiczuk"
wywodzi się z języka wschodniosłowiańskiego i jest charakterystyczne dla
terenów wschodniej Polski, zwłaszcza Lubelszczyzny. Jest to forma
patronimiczna, co oznacza, że wskazuje na pochodzenie od przodka o imieniu
"Choma" – wschodniosłowiańskiej wersji imienia Tomasz. Imię Tomasz
pochodzi z aramejskiego "toma", oznaczającego "bliźniak".
Sufiks "-czuk" pełni funkcję patronimiczną, wskazując na "syna
Chomy" lub "potomka Chomy".
Warto zauważyć, że nazwiska z
sufiksem "-czuk" są typowe dla wschodnich regionów Polski oraz
obszarów Ukrainy i Białorusi, co odzwierciedla historyczne i kulturowe
powiązania tych terenów.
Imię "Foma" jest
męskim imieniem rosyjskim, pochodzącym z greckiego "Θωμάς" (Thomas).
Wywodzi się ono od aramejskiego słowa "toma" (תאומא), które oznacza
"bliźniak". W chrześcijańskim kalendarzu liturgicznym imię to jest
przede wszystkim związane z apostołem Tomaszem, który głosił Ewangelię w
Partii, Indiach i Persji
Podobnie nazwisko
"Chwedoruk" wywodzi się z języków wschodniosłowiańskich i jest
charakterystyczne dla wschodnich regionów Polski, zwłaszcza województwa
lubelskiego i mazowieckiego. Pochodzi od imienia "Chwiedor" lub
"Fiedor", które są wschodniosłowiańskimi formami imienia Teodor. Imię
Teodor ma swoje korzenie w języku greckim, gdzie "Theodoros" oznacza
"dar od Boga" (od słów "Theos" – Bóg i "doron" –
dar).[Nazwiska]
Sufiks "-uk" w nazwisku
pełni funkcję patronimiczną, wskazując na pochodzenie od przodka o imieniu
Chwiedor lub Fiedor, co można interpretować jako "syn Chwiedora" lub
"potomek Chwiedora". Tego rodzaju sufiksy są typowe dla nazwisk
pochodzących z terenów wschodniosłowiańskich. [Nazwiska]
Według danych Instytutu Języka
Polskiego PAN, nazwisko "Chwedoruk" nosi w Polsce 994 osoby, z czego
najwięcej zamieszkuje województwa lubelskie (464 osoby) i mazowieckie (389
osób). Największe skupiska osób o tym nazwisku znajdują się w powiatach
bialskim i łosickim. [Nazwiska]
Podsumowując, nazwisko
"Chwedoruk" jest przykładem patronimicznego nazwiska o
wschodniosłowiańskich korzeniach, związanego z imieniem Teodor, i jest
charakterystyczne dla wschodnich regionów Polski.
W starożytności litera Taw miała
dwa warianty wymowy: szczelinowy i wybuchowy. Dziś wariant szczelinowy zniknął;
wymawiano go jak angielskie "th" w słowie "thin". Litera
"Taw" trafiła do alfabetu greckiego jako theta (Θ, θ), której nazwa
to "teta" (gr. θήτα). W nowogreckim nazywa się "fita"
(dokładniej [θita]). W Międzynarodowym Alfabecie Fonetycznym grecka litera
theta przedstawia bezdźwięczny dźwięk szczelinowy zębowy. Po przejściu do
cyrylicy przekształciła się w literę "fita". W tradycji
południowosłowiańskiej (do której należał także starosłowiański) wymawiano ją
jako [t]. W staroruskich i cerkiewnosłowiańskich tekstach rosyjskiego
pochodzenia zawsze wymawiano ją jako [f] i mniej więcej do połowy XVII wieku
używano jej jako wariantu litery F (fert), niezależnie od etymologii. Ponieważ
Pismo Święte trafiło do Rosji z Bizancjum, gdzie do tekstów biblijnych używano
języka greckiego, wymowa imienia "Teom" przekształciła się w
"Foma". [https://otvet.mail.ru/]
W języku greckim litera theta (Θ,
θ) reprezentuje dźwięk zbliżony do angielskiego bezdźwięcznego "th" w
słowie "think" [Wikipedia]. W polskiej transliteracji i transkrypcji
greckich wyrazów theta jest zwykle oddawana jako "t". Przykładowo,
greckie imię Θωμάς (Thomas) jest transliterowane jako "Tomasz". W
przypadku imienia Θωμάς, litera theta jest transliterowana jako "t",
a nie "ch". Dlatego poprawna polska forma tego imienia to
"Tomasz". Nie ma uzasadnienia dla zamiany "th" na
"ch" w tym kontekście.
A propos, litera "beta"
kiedyś była wymawiana jako [v], a litera "epsilon" jako [i], dopóki
nie znaleziono starożytnego tekstu opisującego życie pasterza i jego stada
owiec. Dopiero wtedy spory dotyczące wymowy tych liter ustały, ponieważ owce i
barany nawet w starożytnej Grecji nie mogły krzyczeć "wi", tylko
"be".
Głoska „f” była obca językowi prasłowiańskiemu, a w języku polskim
znalazła się dzięki zapożyczeniom z języków germańskich i łaciny.
W najstarszych zapożyczeniach zastępowana przez [p] lub [b], np. niem. Farbe →
pol. barwa. [wikipedia]. To tłumaczy, dlaczego nasi przodkowie nie
przyjmowali formy Foma i Fiodor, lecz Choma i Chwedor.
