wtorek, 21 lutego 2023

Barokowy ogród w Terespolu

© Andrzej Philips

Artykuł podlega prawom autorskim - korzystanie wymaga podanie autora i źródła artykułu.

Teren obecnego miasta - wieś Błotków była własnością Iwana Sapiehy z Kodnia. Później, od 1533 roku rodziny Hornostajów, a od 1591 roku Lwa Sapiehy, potem Krzysztofa Dorohostajskiego - marszałka Wielkiego Księstwa Litewskiego, który 15 czerwca 1609 roku ofiaruje wieś Błotków królowi Zygmuntowi III Wazie. Doceniając znaczenie Błotkowa leżącego przy trakcie do Brześcia, król ok. 1625 roku zbudował tutaj okazały królewski pałac założony na prostokącie, dwukondygnacyjny z czterospadowym dachem  i ośmioboczną wierzą od północy. Z tyłu za Pałacem rozciągał się jeden z najpiękniejszych w ówczesnej Polsce ogród królewski otoczony z trzech stron szerokim kanałem[1].

Jak podaje Encyklopedia PWN „barokowe ogrody, to kierunek w sztuce ogrodowej występujący w krajach europejskich w XVII i XVIII w. ukształtowany głównie we Francji przez A. Le Nôtre’a; cechowała go jedność kompozycyjna ogrodu z architekturą pałacu stanowiącą jednocześnie dominantę całości układu przestrzennego; rozległe układy obejmowały kolejno wzdłuż osi głównej: aleje dojazdowe, dziedziniec, pałac z oficynami, za pałacem — salon ogrodowy z parterem w szpalerach, aleje i gabinety ogrodowe; bogactwo urządzeń wodnych i rzeźb ogrodowych, dążenie do monumentalizmu i wspaniałości; główne przykłady: Francja — Wersal, Niemcy — Herenhausen, Sanssouci, Rosja — Peterhof, Austria — Schönbrunn, Polska — Oś Saska w Warszawie, Wilanów.

 

Taki ogród również istniał na terenie Terespola, akurat tam, gdzie obecnie są ogródki działkowe.

 

W książce „Von denen Schön Gärten” – Barocke Gartenkunst in Polen und Sachsen 1697 – 1763”[2] [O tych pięknych ogrodach – barokowa sztuka ogrodowa w Polsce i Saksonii 1697 – 1763] autor opisuje ogród w Terespolu, wraz z takimi niezapomnianymi ogrodami jak ogrody w Wilanowie, w Białymstoku, w Dreźnie i 34 innych znanych miejscowościach.

 



Autor tak opisuje ogród w Terespolu:

Pierwszy zespół Ogrodów Zamkowych w Terespolu (Błotków) powstał przed 1614 r. na polecenie króla Zygmunta III. Od XVIII wieku zamek był siedzibą skarbnika litewskiego Johanna Georga Fleminga. W tym czasie został rozbudowany i powstał nowy ogród. Wydłużony prostokąt otoczony z czterech stron kanałami stanowił podstawową formę całego założenia. Główną oś, biegnącą do łuku rzeki Bug, zaakcentowała dwurzędowa aleja lipowa, po bokach której rozmieszczono symetrycznie partery i gabinety z sieniami i „dziką” promenadą. Na końcu był ogród warzywny.


„Planta Generalna Ogrodu Terespolskiego…”projekt wstępny zespołu ogrodów”.Ogólny plan ogrodu. niesygnowany rysunek piórkiem na szkicu ołówkiem; ok. 1752, Muzeum Narodowe Kraków, Zbiory Czartoryskich

Mój artykuł stał się kolejną inspiracją dla Miasta: Wkrótce rozpocznie się budowa targowiska i ogrodu w stylu Flemminga [Słowo Podlasia z 19.09.2023]  




[1] Goniec Terespolski, 2020 r.

[2] Prof. Georg Milbradt, Von denen Schön Gärten” – Barocke Gartenkunst in Polen und Sachsen 1697 – 1763”, Sachsische  Schlosservewalting 1997

 

niedziela, 12 lutego 2023

Cerkiew w Kobylanach

 

Cerkiew  w Kobylanach

©Andrzej Philips

Cerkiew Opieki Matki Bożej



W artykuleTerespol, Kobylany i Małaszewicze w 1943 roku” http://teresp.blogspot.com/2023/02/terespol-kobylany-i-maaszewicze-w-1943.html przestawiłem rysunki wykonane w 1943 przez Fritza Kempe. Na jednym z nich znajduje się cerkiew w Kobylanach

 



 

Idąc tym śladem, dotarłem na miejscowy cmentarz prawosławny.



 

Jestem przekonany, że autor rysunku szkicował Cerkiew właśnie z terenu cmentarza. Na centralnym miejscu znajduje się niewielki pagórek, i zapewne stad obserwował Cerkiew.

 



 


 




 

Cerkiew w Kobylanach została wzniesiona w  1890 roku. Projekt budynku opracował architekt Wiktor Syczugow, członek Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych; jest on autorem również kilku innych projektów świątyń prawosławnych wznoszonych po likwidacji unickiej diecezji chełmskiej w zastępstwie starszych cerkwi.[1]

 


Wiktor Iwanowicz Syczugow (ur. 1837 w Petersburgu, zm. 23 czerwca 1892 w Warszawie) – rosyjski architekt, akademik architektury.[2]

Prace Wiktora Syczugowa:

 

Zachowane w pierwotnym stanie:

cerkiew św. Mikołaja w Dratowie, 1888-1889;

cerkiew Opieki Matki Bożej w Kobylanach, 1890;

cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Sosnowicy, 1891-1894;

Cerkwie przekształcone na kościoły:

cerkiew w Szóstce, 1888-1890:

Cerkiew św. Jerzego i św. Jana Chrzciciela w Hostynnem, 1889-1890;

cerkiew św. Jana Chrzciciela w Kosyniu, 1889-1891;

cerkiew w Tarnawatce, przełom lat 80. i 90;

cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Chłopkowie, 1890;

cerkiew w Radczu, 1895;

sobór w Radomiu, 1902, projekt zmodyfikowany przez Michaiła Prieobrażenskiego;

Zburzone po 1918 r.:

Cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Łomazach, 1890-1891;

Cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Tyszowcach, 1890-1893;

Cerkiew Świętych Cyryla i Metodego w Chełmie, 1884;

Cerkiew Kazańskiej Ikony Matki Bożej w Ostrowie Lubelskim, 1888 ;

Przebudowy:

Cerkiew bazyliańska w Białej Podlaskiej, przebudowana na cerkiew prawosławną. Po 1918 zwrócona Kościołowi katolickiemu i przywrócona do pierwotnego wyglądu;

cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny we Włodawie

 

Artykuł podlega prawom autorskim - korzystanie wymaga podaanie autora i źródła artykułu 



[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Cerkiew_Opieki_Matki_Bo%C5%BCej_w_Kobylanach

[2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiktor_Syczugow

Terespol, Kobylany i Małaszewicze w 1943 roku

Fritz Kempe (1898 Lipsk - 1971 Drezno). Właściwie Richard Johann Fritz Kempe. Niemiecki malarz i grafik w Lipsku i Dreźnie. Najpierw odbył praktykę jako zecer. 1917-19 uczestniczył jako żołnierz w I wojnie światowej Od 1919 studiował w Wyższej Szkole Grafiki i Książki w Lipsku, m.in. w klasie akwaforty Aloisa Kolba. Następnie w latach 1922-1939 pracował jako nauczyciel plastyki w szkolnictwie wyższym w Lipsku. 1932-40 dyrektor artystyczny introligatorni Ferdinanda Fickentschera. Należał do grona przyjaciół skupionych wokół Feliksa Skody i Rudolfa Lipusa. 1942 mianowany profesorem. 1943-45 służba wojskowa w czasie II wojny światowej. Zbombardowany w Lipsku w 1944 z utratą dużej części swojej pracy. Od 1952 na stałe mieszkający w Dreźnie. Nagrody: 1935/36 Chicago International Graphic Show, 1937 Grand Prix w dziedzinie grafiki na Wystawie Światowej w Paryżu, 1938 Saksoński Medal Państwowy. Członek Stowarzyszenia Artystów Plastyków. 1953 i 1962 Udział w III i V wystawie sztuki NRD w Dreźnie. Każdy rysunek jest sygnowany (podpisany) ołówkiem w lewym dolnym rogu (z monogramem). Jego rysunki, akwaforty i litografie często przedstawiają rybaków i nadmorskie krajobrazy.

Artykuł podlega prawom autorskim - korzystanie wymaga podanie autora i źródła artykułu 

niedziela, 6 listopada 2022

Twierdza Brzeska - Fort Żuki ©Andrzej Philips 2022

Fort lit. I (1914-15) - o charakterze półstałym należący do Głównej Linii Obrony Twierdzy Brzeskiej. Przejął nazwę od planowanego stałego Fortu lit. I, który nigdy nie powstał, a miał być pierwotnie zlokalizowany po zach. stronie wsi Murawiec. Zachowały się jedynie fragmenty betonowych kazamat wału głównego.
Półstały Fort Międzypola "Kołpin-Ogrodniki" (1912-1914) Nie zachował się. Od fortu w kierunku wschodnim odchodzi rów międzyforteczny łączący go z Fortem ©Andrzej Philips 2022

sobota, 1 października 2022

Nasi przodkowie na portalu Polska1926

Portal https://polska1926.pl/ to prezentacja jednego z największych imiennych spisów społeczeństwa międzywojennej Polski. Wśród 5,5 mln podpisów niemal każdy z nas może odnaleźć swojego bliskiego. Możliwość poznania fragmentu rodzinnej historii, przy jednoczesnym szerszym spojrzeniu na społeczeństwo II RP i włączeniu m.in. osób prywatnych, nauczycieli, uczniów, przedstawicieli organizacji pozarządowych, samorządów, do wspólnego opowiadania o 100 latach polskiej niepodległości, stanowi główną ideę projektu. 5,5 mln podpisów, to może być tyle samo jednostkowych historii pozwalających spojrzeć w przeszłość, by zrozumieć teraźniejszość i być ważną nauką na przyszłość. Zachęcamy do poszukiwania bliskich, uczniów Państwa szkół, dawnych mieszkańców miejscowości bliskich czy tych dalszych i prosimy o pomoc w odczytywaniu ich podpisów i opowiadaniu ich historii!

Sto lat temu, dzięki staraniom m.in. Ignacego Paderewskiego, USA nie tylko uznały polską państwowość za warunek pokojowego ładu w Europie (13. punkt programu pokojowego Prezydenta Woodrowa Wilsona przewidywał odrodzenie niezawisłego państwa polskiego), ale także udzieliły II RP wsparcia materialnego o wartości około 200 milionów dolarów. Amerykańska misja humanitarna, której przewodził przyszły prezydent USA Herbert Hoover, realnie przyczyniła się do utrzymania przez Polskę dopiero co odzyskanej niepodległości. W 150. rocznicę ogłoszenia amerykańskiej Deklaracji Niepodległości naród polski postanowił podziękować narodowi amerykańskiemu za tę pomoc. Między kwietniem a lipcem 1926 r. zebrano w całym kraju 5,5 miliona podpisów pod Deklaracją Podziwu i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych.

Tzw. adres dziękczynny jest wyjątkową kolekcją nie tylko ze względu na skalę oraz zaangażowanie sygnatariuszy. 5,5 miliona podpisów mieszkańców II RP: Polaków, Żydów, Ukraińców i Niemców, to blisko 20 procent ludności kraju w 1926 roku. Wewnątrz II RP powstał swoisty zbiorowy portret społeczeństwa. W trakcie akcji zbierania podpisów miał miejsce przewrót majowy. Pogrążone w politycznym zamęcie społeczeństwo polskie potrafiło stworzyć dokument unikatowy, nie tylko w relacjach polsko-amerykańskich. Delegacja II RP zawiozła do Waszyngtonu i złożyła na ręce prezydenta Calvina Coolidg'a 111 tomów z ponad 30 tysiącami stron, gdzie podpisy – od najwyższych władz państwowych po najmłodsze piszące dzieci – opatrzone były grafikami wybitnych polskich plastyków. Oryginał, złożony w Bibliotece Kongresu USA, zniknął z czasem z pamięci Polaków, a także z dyplomatycznych relacji obu krajów.

Zapewne jak inne moje artykuły, niniejsza informacja zostanie wkrótce skopiowana i powielona na stronach Prochowni w Terespolu…

Poniżej prezentuję podpisy uczniów ze szkoły w Błotkowie, Terespolu, Samowiczach, Łobaczewie Małym i Polatyczach. Są tam podpisy waszych przodków – Sacharuków, Buczyłło, Dejneko, Staszczuaków, Turów, Tarasiuków, Artemuków, Jakuszko, Leonienko, Denickich, Lańskich, Fedorowiczów, Gragun, Zaremba, Knigawka i wielu innych rodzin.
Podpisy na stronie: Józef Mazur , Leonard Krupczak , Helena Niedźwiedziuk , Mikołaj Tur , Julia Bieniuk , Sabina Michaluk , Leokadia Jakuszko , Jadwiga Androsiuk , Maksym Niedźwiedziuk , Lucjan Androsiuk , Aniela Melaniuk , Marcela Tarasiuk , Maria Androsiuk , Anna Lewczuk , Bronisława Jakuszko , Kazimierz Tarasiuk , Mieczysław Danczuk , Wacław Biegajło , Ignacy Arteniuk , Wincenty Gierczuk , Leon Tarasiuk , Kazimierz Tarasiuk , Jan Gierczuk , Aleksander Fig , Michał Neroj , Rozalia Danieluk , Stanisława Chytrowska , Ludwik Niedźwiedziuk , Adela Malimon , Wincenty Artemuk , Kazimiera Biegajło , Bronisław Jakuszko , Franciszek Jakuszko
Podpisy na stronie: Władysław Jakuszko , Stanisław Wójciuk , Zygmunt Osiepczuk , Julia Tarasiuk , Franciszka Wójciuk

Szkoła w Terespolu
Podpisy na stronie: K. Gonczarowski , J. Jakuszko , F. Tyburczy , M. Neroj , M. Dąbrowski , S. Stodolski , C. Krynicz , Z. Lao , J. Paciej , Z. Fedoruk , M. Marczewski , K. Rewczuk , C. Zaremba , F. Dejneko , K. Fedorowicz , R. Melaniuk , F. Muszyńska , A. Kaczorowska , I. Bronstein , B. Goldgard , B. Tyburczy , J. Garbacka , B. Ostrowska , H. Denicka , H. Gryniewicz , I. Garbacka , J. Sawicka , Z. Klimecka , M. Jakuszko , B. Kaczorowski , K. Szpilar , W. Pietkiewicz , J. Samociuk , T. Ratyński , J. Kuć , F. Poleszczuk , M. Makowski , W. Raczkowski , K. Jaśkiewicz , S. Romanowicz , E. Klimowicz , Z. Domański , P. Markiewicz , K. Lutyński , K. Mazur , N. Rosolski , G. Lański , T. Chodziński , J. Glińska , W. Trzeciak , L. Tarasiuk , L. Lieberman , D. Melnik , Z. Kowalesiuk , T. Witkowicz , I. Goldgard , I. Czajka , A. Żuk , K. Żuk , M. Zonszajn , K. Jakuszko , J. Kuras , S. Wawrzyniak , J. Nowicka , W. Tyburczy , E. Staszczuk , S. Aleksandruk , S. Zaręba , W. Pilski , F. Lański , K. Nowik , Z. Baszyński , W. Czyżewski , A. Chodziński , E. Pawlik , C. Wichowski , M. Babkiewicz , Ślepczuk , Goldgard , Apel , Tyburczy , Leonienko , Plewa , Majewska , Perelmuter , Cegłowska , Andrzejek , Sieniawska , Krynicz , Mazur , Feldman , Chodzińska , Stodolska , Korman , Orszulak
Podpisy na stronie: K. Gonczarowski , J. Jakuszko , F. Tyburczy , M. Neroj , M. Dąbrowski , S. Stodolski , C. Krynicz , Z. Lao , J. Paciej , Z. Fedoruk , M. Marczewski , K. Rewczuk , C. Zaremba , F. Dejneko , K. Fedorowicz , R. Melaniuk , F. Muszyńska , A. Kaczorowska , I. Bronstein , B. Goldgard , B. Tyburczy , J. Garbacka , B. Ostrowska , H. Denicka , H. Gryniewicz , I. Garbacka , J. Sawicka , Z. Klimecka , M. Jakuszko , B. Kaczorowski , K. Szpilar , W. Pietkiewicz , J. Samociuk , T. Ratyński , J. Kuć , F. Poleszczuk , M. Makowski , W. Raczkowski , K. Jaśkiewicz , S. Romanowicz , E. Klimowicz , Z. Domański , P. Markiewicz , K. Lutyński , K. Mazur , N. Rosolski , G. Lański , T. Chodziński , J. Glińska , W. Trzeciak , L. Tarasiuk , L. Lieberman , D. Melnik , Z. Kowalesiuk , T. Witkowicz , I. Goldgard , I. Czajka , A. Żuk , K. Żuk , M. Zonszajn , K. Jakuszko , J. Kuras , S. Wawrzyniak , J. Nowicka , W. Tyburczy , E. Staszczuk , S. Aleksandruk , S. Zaręba , W. Pilski , F. Lański , K. Nowik , Z. Baszyński , W. Czyżewski , A. Chodziński , E. Pawlik , C. Wichowski , M. Babkiewicz , Ślepczuk , Goldgard , Apel , Tyburczy , Leonienko , Plewa , Majewska , Perelmuter , Cegłowska , Andrzejek , Sieniawska , Krynicz , Mazur , Feldman , Chodzińska , Stodolska , Korman , Orszulak

Szkoła w Samowiczach
Podpisy na stronie: T. Buczyło , nieczytelny podpis , Leonard Krupczak , Kazimierz Aleksandruk , Stanisław Pietraszuk , Bronisława Antoniuk , Hieronim Meszuk , Piotr Gawryluk , Franciszek Sepczuk , Kazimierz Pietraszuk , Jan Pietraszuk , Agata Łozak , Regina Łozak , Stanisława Łozak , Paulina Denicka , Weronika Buczyło , Albina Sepczuk , Franciszka Buczyło , Balbina Mikitczuk , Kazimiera Łozak , Janina Pietraszuk , Józef Meszuk , Bronisława Piasecka , Zygmunt Meszuk , Jadwiga Pawluczuk , Franciszka Żuk , Karolina Łozak , Janina Pietraszuk , Stanisław Denicki , Karol Usik , Jakub Gawryluk , Zygmunt Aleksandruk , Jadwiga Żuk , Bolesław Parafiniuk , Stanisław Antoniuk , Stanisław Żuk , Walenty Parafiniuk , Franciszka Potapczuk , Aniela Aleksandruk , Edward Sepczuk , Agata Artymiuk , Ludwik Semeniuk , Bernard Neścioruk , Paulina Usik , Franciszek Pietraszuk , Bronisław Zaremba , Franciszka Karpiuk , Janina Aleksandruk , Paweł Parafiniuk , Michalina Guzik , Antoni Antoniuk , Janina Łozak , Franciszek Stasiuk , Konstanty Potapczuk , Antoni Mikitczuk
Podpisy na stronie: ładysław Jakuszko , Stanisław Wójciuk , Zygmunt Osiepczuk , Julia Tarasiuk , Franciszka Wójciuk

Łobaczew Mały
Podpisy na stronie: Janina Wątroba , Leonard Krupczak , Eugeniusz Oleszczuk , Franciszek Dragun , Ludwik Androsiuk , Jan Żeszczuk , Stanisława Knigawka , Adela Trofimuk , Teofila Michalczuk , Ludwik Zaremba , Sabina Zmińczuk , Janina Panasiuk , Stanisława Michalczuk , Jan Łastowski , Bronisław Oleszczuk , Mieczysław Semczuk , Kazimierz Dejneko , Władysław Androsiuk , Mikołaj Kuźko , Maria Aleksandruk , Jan Oleszczuk , Wacław Wojarnik , Wincenty Wojarnik , Antoni Dejneko , Jan Knigawka , Franciszka Pietraszuk , Wacław Knigawka , Józef Pietraczuk , Aleksander Oleszczuk , Helena Grygorowicz , Bronisława Panasiuk , Weronika Wojarnik , Anna Romaniuk , Władysław Mikołajczyk , Bronisław Dragun , Sergiusz Sukow , Jerzy Sukow
Podpisy na stronie: Helena Mięsowicz , Michalina Wójtowicz , Paulina Zaręba , Stanisław Trofimuk , Franciszek Romaniuk , Rozalia Fedorowicz , Maria Wilczuk , Stanisław Fedorowicz , Janina Drążek

Polatycze
Antonina Wielkoszewska , Leonard Krupczak , Antonina Utko , Piotr Wszelaki , Antonina Bosacka , Michał Weremczuk , Sabina Lao , Emil Utko , Anastazja Kuczer , Stanisława Mróz , Nadzieja Utko , Weronika Kuczer , Kazimiera Mróz , Aleksandra Pikuła , Anna Kuzko , Nadzieja Bosacka , Anna Kuczer , Maria Kuzko , Anna Buczyło , Jan Buczyło , Feliks Czyrko , Piotr Wolski , Jan Mikołajczuk , Jan Weremczuk , Jan Bosacki , Jan Grysimiuk , Mikołaj Pikuła , Michał Utko , Aleksander Wolski , Mikołaj Czyrko
Podpisy na stronie: Władysław Wszelaki , Eugeniusz Księżopolski , Michał Bilko , Sańka Bilko , Aleksander Czyrko , Bazyl Kuczer , Bronisław Wszelaki , Wacław Księżopolski , Władysław Kuczer , Anna Kuczer , Jan Czyrko , Anna Czyrko

piątek, 15 maja 2020

Moje blogowanie - już w formie książkowej - dostępna na OLX

 Książka dostępna na platformie EBAY:  MOJE BLOGOWANIE

Spis treści te książki:

1.      Co to jest blogowanie?

2.       Moja Portugalia

3.      Luiz Vaz De Camoes – piewca narodu portugalskiego

4.      Tricanas de Coimbra

5.      Mój Terespol - Terespol nad Bugiem?

6.      Taras widokowy na Bugu w Terespolu

7.      Ogórki terespolskie

8.      Major Władysław Jaskólski 

9.      80 lat Hal Targowych w Terespolu

10.  Andrzej Bay – burmistrz Terespola 1935‑1939

11.  Horodyszcze 

12.  Ulica Graniczna w Terespolu 38 Łut szczęścia

13.  Moja Białoruś - Białoruś, ojczyzno moja!

14.  Moja wokanda

15.  Firlejka

16.  Polska Wschodnia – problemy z nieuregulowaną własnością

17.  Moja genealogia

18.  Jan Frąckowiak – syn ziemi nowotomyskiej

19.  Jan Frąckowiak – kawaler orderu Virtuti Militari

20.  Franciszek Philips – żołnierz armii Andersa

21.  Światowid

22.  Ugartsthal

23.   Moje hobby – filatelistyka